Uzmanlar, son dönemde kullanımı yaygınlaşan ve gece boyu şarjda bırakıldığı için patlama meydana gelen elektrikli bisiklet bataryalarının güvenli şarj edilmesine ilişkin uyarıyor. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Cihazların üzerinde şarj tamamlandığında elektriği kesen bir düzen olmalı. Şarj takip edilmeli, cihaz tek başına şarjda bırakılmamalıdır.” dedi. Yeni alınacak pilli cihazlarda; Lityum Demir Fosfat (LiFePO4) piller tercih edilmesi gerektiğine de vurgu yapan Dr. Uçan, “Bu yeni teknik piller, lityum iyon pillere göre daha uzun ömürlü ve güvenlidir. Bu da pilden oluşacak yangın ve patlama riskini azaltır.” dedi.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, elektrikli bisiklet bataryalarının güvenli şarj edilmesi ve bataryaların patlama riski üzerine değerlendirmelerde bulundu.

Sıcaklık ve şarj kontrolü önemli

Lityum-iyon pillerin 5 ile 40 derece arasındaki sıcaklık aralığında çalışması gerektiğini belirten Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Doğrudan güneş ışığı veya ortamın çok sıcak olması da lityum iyon pil taşıyan cihazın yangın ve patlama gibi tehlikelere yol açabileceği unutulmamalıdır. Cihazların üzerinde şarj tamamlandığında elektriği kesen bir düzen olmalı. Şarj takip edilmeli, cihaz tek başına şarjda bırakılmamalıdır. Eğer bir patlama gerçekleşirse başlangıç aşamasındaki yangını söndürmek daha kolaydır. Başlayan yangını erken haber almak için yangın duman dedektörü kullanılması uygun olabilir.” dedi.

Yeni teknik piller daha güvenli

Yeni alınacak pilli cihazlarda; Lityum Demir Fosfat (LiFePO4) piller tercih edilmesi gerektiğine de vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Bu piller enerji depolama teknolojisinde önemli bir ilerlemeyi temsil ediyor ve onları geleneksel Lityum pil türlerinden ayıran bir dizi avantaj sunuluyor. Katot malzemesi olarak lityum demir fosfat kullanılan bu yeni teknik piller, lityum iyon pillere göre daha uzun ömürlü ve güvenlidir. Bu da pilden oluşacak yangın ve patlama riskini azaltır.” diye konuştu.

Düşük kaliteli bataryalılarda risk daha yüksek

Batarya patlamalarının başlıca nedenlerine de değinen Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Lityum iyon Pil hücresindeki ısı üretimi, ısı dağıtma kapasitesini aştığında termal kaçak meydana gelir. Bataryada ekzotermik reaksiyonları tetikleyebileceği için termal kaçak genellikle yüksek sıcaklıklarda meydana gelir. Reaksiyonlar daha fazla ısı ürettiğinden ve pil sıcaklığının arttığından pilin şişmesine, tahrip olmasına, yangın ve patlamalara yol açmasına sebep olabilir. Elbette düşük kaliteli bataryalılarda risk daha yüksektir.” şeklinde de konuştu.

Yanan bataryaya su dökmeyin!

Evde ve iş yerinde elektrikli araç bataryalarının şarjı için güvenli alanların nasıl tasarlanması gerektiğine de dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Yanan bir lityum iyon pil taşıyan bir cihazı söndürmek için asla su kullanılmamalıdır. Otomatik sping sisteminden uzak tutulmalıdır. Su yangını daha da büyüterek yaygınlaşmasına sebep olur. D sınıfı (metal) yangınların kontrolü oldukça zordur. Lityum gibi alkali metallerin yangınlarının, yayılmaması için özel önlemler alınmalı, söndürülmesi için özel söndürücüler kullanılması gerekir.” dedi.

Elektrik araç şarj istasyonları açık havada olmalı

Evde şarj yapılan yerlerin civarında yanıcı madde bulunmamasına dikkat edilmesi gerektiğini kaydeden Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan, “Pil yangını sırasında çıkacak öldürücü gazlara dikkat edilmelidir. Elektrik araç şarj istasyonlarının açık havada olmasına dikkat edilmelidir. Pratikte şarj yapılan yerde özel söndürücü yoksa kum bulundurulması uygun olabilir. Kapalı garajlarda elektrikli araçlar için diğer araçlardan betonla ayrılmış özel bölüm yapılması uygun olabilir.” şeklinde sözlerini tamamladı.

Başta Avrupa olmak üzere dünyada toplu ulaşımın elektrikli ve otonom dönüşümünde öncü rol oynayan Karsan, yenilikçi ürünleriyle büyümeye devam ediyor. Ana hedef pazarlarından Romanya’da, distribütörü AAR (Anadolu Automobil Rom) aracılığıyla geçtiğimiz aylarda Botoșani Belediyesi’ne yapılan 30 adet e-JEST satışının ardından, Karsan şimdi de aynı şehirde 38 adet 10 metre e-ATA otobüsü için yeni bir anlaşmaya imza attı.  Aynı zamanda, Romanya’da Alba Lulia Belediyesi ile de 6 adet e-JEST satışı için de bir başka anlaşmaya daha imza atan Karsan, 2025 itibarıyla Romanya’nın en büyük elektrikli toplu taşıma filosuna sahip olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Karsan CEO’su Okan Baş, bu başarıyı şu sözlerle değerlendirdi: “Romanya bizim için çok önemli bir pazar, elektrikli alanındaki büyümemizin kilometre taşlarından biri. 2019’da %100 elektrikli e-JEST modelimizin ilk ihracatını Romanya’ya yaparak bu yolculuğa başladık. 2022’nin sonunda doğuştan elektrikli e-ATA modelimizin de ilk ihracatını buraya gerçekleştirmiştik. Bugün ise, Galati’den Botoșani’ye, Bacau’dan Sighisoșuara ve Alba Lulia’ya kadar son dönemde birçok şehirde kazandığımız ihalelerle 100 adet yeni elektrikli araç siparişi almış bulunuyoruz. Bu siparişleri teslim ettiğimizde, Romanya yollarında toplam 365 elektrikli aracımızla güçlü bir varlık göstereceğiz. Bu başarıda, Romanya distribütörümüz AAR ile sürdürdüğümüz güçlü iş birliğinin payı büyük. 2025’te Romanya’nın en büyük elektrikli toplu taşıma filosuna sahip marka olma hedefimize emin adımlarla ilerliyoruz.”

 Toplu ulaşımda dünyanın en bilinen markalarından biri haline gelen Karsan, başta Avrupa olmak üzere dünyanın ulaşım altyapısını elektrikli, otonom ve hidrojen teknolojileriyle yenilemeye devam ediyor. Sektördeki en yenilikçi teknolojiyle teslim ettiği 1100 adetten fazla elektrikli aracıyla 23 ülkede hizmet veren Karsan, büyüme hedefleri doğrultusunda ana pazarlarından biri olan Romanya’daki varlığını güçlendiriyor. Romanya’daki araç parkını hızla genişleten Karsan, bugün itibarıyla 36 farklı noktada çevreci ve yüksek konforlu ulaşım çözümleri sunarak bölge halkına sürdürülebilir, yüksek konforlu ve modern bir toplu taşıma deneyimi sağlıyor.

Romanya halkı 365 elektrikli Karsan’la yolculuk edecek!

Karsan, çevreci ve ileri teknolojili toplu taşıma çözümleriyle Romanya’da ulaşımın geleceğini şekillendirmeye devam ediyor. Romanya’nın marka için stratejik bir öneme sahip olduğunu vurgulayan Karsan CEO’su Okan Baş, “Romanya, elektrikli ulaşım alanındaki büyümemizin kilometre taşlarından biri. 2019’da %100 elektrikli e-JEST modelimizin ilk ihracatını Romanya’ya yaparak bu yolculuğa başladık. 2022’nin sonunda doğuştan elektrikli e-ATA modelimizin de ilk ihracatını buraya gerçekleştirmiştik. Bugün ise Galati, Botoșani, Bacau, Sighisoșuara ve Alba Lulia gibi son dönemde Romanya’nın pek çok şehrinde kazandığımız ihalelerle 100 adet yeni elektrikli araç siparişi almış bulunuyoruz. Bu siparişlerin teslimiyle Romanya’da toplamda 365 adet elektrikli araç parkına ulaşacağız. Ancak bununla da sınırlı kalmayacağız; önümüzdeki dönemde alacağımız yeni işler ile de bu elektrikli araç parkımızı daha da genişletmeyi hedefliyoruz” dedi. Baş, Romanya’daki bu başarılarının ardında, yenilikçi çözümlerine güvenen müşterileri ve distribütörleri AAR ile sürdürdükleri güçlü iş birliğinin yattığını belirterek, “2025 yılında Romanya’nın en büyük elektrikli toplu taşıma filosuna sahip olma hedefimize kararlılıkla ilerliyoruz” diye ekledi.

 e-ATA ve e-JEST: Geleceğin Ulaşım Teknolojisi

 Karsan’ın tamamen elektrikli ürün ailesi, toplu taşımada sadece ulaşım değil, geleceğin teknolojisini sunuyor. Adını Türkçe’de “ailenin büyükleri” anlamına gelen Ata’dan alan e-ATA serisi, markanın en büyük otobüs modellerinden oluşuyor. Doğuştan elektrikli yapısıyla e-ATA, sunduğu yüksek performans ve geniş batarya seçenekleriyle toplu taşıma çözümlerinde fark yaratıyor. 150 kWh’tan 600 kWh’a kadar uzanan batarya seçenekleri, e-ATA’nın 450 kilometreye kadar menzil sunmasını sağlıyor. Sıfır emisyon hedefiyle üretilen bu araçlar, çevreci bir alternatif sunarken, hızlı şarj teknolojisi sayesinde 1 ile 4 saat arasında şarj edilebiliyor.

10 metrelik e-ATA modeli, 79 yolcu taşıma kapasitesine sahipken, 12 ve 18 metrelik versiyonlar daha fazla yolcu taşıma olanağı sunuyor. Elektrikli hub motorları, e-ATA’nın en dik yokuşları bile kolaylıkla aşmasını sağlarken, alçak taban yapısı yolculara engelsiz ve konforlu bir seyahat imkânı tanıyor. Romanya’nın Botoșani şehri için yapılan 38 adetlik e-ATA 10 metre anlaşması, Karsan’ın bu pazardaki gücünü daha da pekiştirirken, şehir içi ulaşımda çevre dostu ve modern bir çözüm sunmayı hedefliyor.

Karsan’ın minibüs segmentindeki e-JEST ise kompakt yapısı, düşük enerji tüketimi ve 210 kilometreye kadar menzil sunarak şehir içi trafiğe mükemmel uyum sağlıyor. Alba Lulia şehri için çevre dostu ve konforlu bir çözüm olarak öne çıkan e-JEST için imzalanan anlaşma ile de Karsan Romanya’daki varlığını daha da güçlendiriyor. Karsan, e-ATA ve e-JEST modelleriyle sadece ulaşım çözümleri sunmakla kalmıyor, aynı zamanda sürdürülebilir bir geleceğin temellerini atıyor.